Met een opsomming van de zaken die wij bij onze jaarlijkse rondgang langs de projecten van Stichting Tiga Batang Air in Maluku aantroffen, kan deze keer niet volstaan worden. Daarvoor is in de maanden ervoor te veel gebeurd. Dingen die de mindset van de mensen in het algemeen en van de studenten uit Abio in het bijzonder hebben veranderd.
Want, geheel onverwacht verscheen op 23 augustus 2018 op sociale media de foto van het adathoofd van Abio. Daarop maakte hij middels een protestbord duidelijk dat de inheemse bevolking van dit bergdorp op West-Seram de komst van houtkapbedrijf PT Tanjung Wana Sejahtera pertinent afwijst. Navraag leerde ons spoedig dat haar activiteiten de leefomgeving van de dorpelingen acuut zouden bedreigen.
In de daaropvolgende weken vonden er in Ambon verschillende demonstraties plaats die de afkeer van de mensen (lees: Pattimura-studenten uit West Seram) aan het provinciaal bestuur kenbaar maakten. Met als uiteindelijk resultaat dat het provinciaal parlement in een brief aan het betrokken Ministerie en de Bupati (hoofd regionaal bestuur) van West-Seram zich zorgelijk uitsprak over de situatie.
Of dit allemaal genoeg is om de dreigende kaalslag rond Abio en andere delen van het binnenland af te wenden, daar is tot op heden geen zinnig woord over te zeggen. Het idee om hierover met onze TBA-studenten te praten hebben wij uiteindelijk laten varen om niet van ophitsing beticht te kunnen worden.
Na aankomst in Ambon op 23 november werd de volgende dag al begonnen met de studie-evaluatie gesprekken. De Abio-studenten die samen met anderen in Wailela op Ambon de twee studentenhuizen van TBA bewonen, waren als eerste aan de beurt. Bij die gelegenheid werden de meeste van de 30 gebruikte mobieltjes die gemeente Alphen a/d Rijn ter beschikking hadden gesteld uitgereikt. Door het bericht dat hierover op facebook van Iko Beta verscheen, schonk dezelfde gemeente nog eens 20 mobieltjes.
Tussen de bedrijven door moest er ook nog gezocht worden naar een geschikte locatie om het afstudeerfeest van vijf TBA-studenten te kunnen houden. Na een aantal vruchteloze pogingen die afketsten op het prijskaartje of de bereikbaarheid ervan werd door tussenkomst van de eigenaar van Hotel Hero de Baileo Oikumene (naast de Maranatha kerk) vastgelegd. De locatie is op zo’n 100 meter van het hotel zodat er voor de aanvoer van eten geen transportkosten bij kwamen.
Van de afstudeerceremonie zelf hebben we weinig meegekregen. Meer dan duizend jongelui deden dit op 6 december, zodat de campus van Unpatti zwart zag van de mensen. Gelukkig gingen wij op advies tegen het einde van alle plichtplegingen er pas naartoe. Veel mensen liepen daar ’s ochtends al rond in de veronderstelling getuige te kunnen zijn van de buluitreiking. In het auditorium waar dit plaatsvond was amper plaats voor de betrokken studenten en hun docenten.
Het afstudeerfeest, dat voor de vijf feestvarkens en hun aanhang een gedenkwaardige avond was, werd ook benut om aan alle afgestudeerde TBA-studenten (inmiddels 8) een certificaat uit te reiken. Dit geeft hen toegang tot de Tiga Batang Air Alumni Association. Doel van deze vereniging is de band bestendigen tussen de TBA-studenten. Zij die een respectabele positie in de maatschappij veroveren dienen ook om te kijken naar hen die dit nog niet voor elkaar hebben. Met regelmatige bijeenkomsten zou dit streven gestalte moeten krijgen.
Twee weken na aankomst in Ambon was er eindelijk tijd voor de voorzitter om zijn familie op Saparua op te zoeken. Gelegenheid om daar dingen te zien of doen was er niet, omdat zowel geestelijk als lichamelijk de activiteiten op Ambon hem veel energie hadden gekost. Dus werd het 2 dagen lang hangen, rekken en erbij blijven oftewel niksen….
Terug op Ambon werd de draad weer opgepakt. Hij en de TBA-coördinator moesten op 11 december een gezelschap van 9 personen bij de airport in Laha gaan ophalen die allen deel uitmaken van de inner circle van Stichting Tiga Batang Air. De volgende dag stond een lezing bij de Pattimura Universiteit op het programma. Studenten van Warung Perancis (één van de buitenlandse talen die bij de universitaire bibliotheek zijn ondergebracht) hadden dit gearrangeerd. De voorzitter heeft een lezing gegeven over zijn laatst verschenen boek.
Vrijdag 14 december vertrokken wij ’s ochtends vroeg met twee auto’s naar de Ferry in Liang. Maar halverwege Suli, aan de Baguala baai, had één van de twee een lekke band. Dit bleek echter de opmaat te zijn voor meer ellende. Het reservewiel kon niet stevig worden vastgedraaid. Evenmin kon die worden losgemaakt. Alle vier bouten bleken dol te zijn. Om een lang verhaal kort te maken…. er werd een auto uit Waai opgetrommeld die de inzittenden naar Sanahu, onze eindbestemming, zou brengen.
Dit alles had tot gevolg dat één auto wel met de gereedstaande Ferry meekon, maar de andere niet. Hierdoor kwam het vervangend voertuig drie uur later aan…. met daarin alle levensmiddelen die Ata (de vrouw van de TBA-coordinator) voor de komende twee dagen had ingeslagen. Yani zelf zou pas tegen middernacht op de plaats van bestemming aankomen.
Gelukkig verliep de geplande inwijding van het nieuwe TBA-huis/kantoor de volgende dag geheel volgens plan. Voorafgaand hieraan kregen de 45 middelbare scholieren uit Abio allen een linnen tas. Daarop staat afgebeeld de eervolle taak die de bergbewoners hebben om de heilige berg (Nunusaku) te bewaken: Saka Hote. Ook werden hen de grondbeginselen van het gebruik van laptops bijgebracht door TBA-studenten die waren meegekomen. Van de acht geschonken laptops werden er twee in Sanahu geïnstalleerd. De rest was voor Wailela bestemd.
Het geheel overziend kan worden vastgesteld dat de doelen van Stichting Tiga Batang Air geen acute bijstelling behoeven.
